افرادی که فشار خون بلند دارند و در پی علاج آن نیستند در مقایسه با کسانی که فشار خون شان نورمال است از دو تا ده مرتبه بیشتر در مقابل خطرات سکتهً مغزی، سکتهً قلبی و یا عدم کفایهً قلبی قرار دارند که اینها همه نتیجتا" باعث تغییر فاحش در شیوهً زنده گی آنها گردیده، معلولیتهای خطرناکی را بار می آورند و حتا باعث مرگ های قبل از وقت میگردند. البته در صورت پرداختن به تداوی، از این اختلالات نباید هراسید، بلکه میتوان از مصیبت های ناشی از آنها جلوگیری کرد.
این نوشته بزبان ساده و قابل فهم برای شما جوانب مختلف معضله ای فشار خون بلند را توضیح نموده و به اغلب سوالهای تان در مورد پاسخ میدهد. همچنان بشما یاری میرساند تا چگونگی تداوی آنرا بهتر درک کرده در زمینه فعالانه همکاری نمایید.

بدون فشار خون انسان نمیتواند زنده بماند، اما فشار از حد فزون برای صحت مفید نیست. برای آنکه خون بطور مداوم در شریان ها دوران کند و در سرتاسر ارگانیزم (عضله و پوست) برسد باید همیشه تحت فشار معین قرار داشته باشد. بخاطر آنکه قلب بطور منظم خون را در رگها پمپ مینماید فشار در شریان ها نیز بشکل نبض احساس میشود. نقطهً اوج فشار در شریان ها هنگامی احساس میگردد که عضلات قلب بخود جمع شده و خون را در رگها هدایت میکند. با آلهً اندازه گیری فشار خون این نقطهً اوج که بنام فشار بلند (سیستول) یاد میشود اندازه گیری میگردد. بدین ترتیب این رقم، اندازهً فعالیت قلب را نشان میدهد. (به تصویر اول توجه کنید).

در رگها تنها وقتی این فشار محسوس است که جدار شریان ها خود در مقابل فشار واردهً قلب بالای خون مقاومت کنند. حتا در خلای زمانی کوتاه بین دو فشار پمپ مانند قلب نیز جدار عضلاتی و ارتجاعی یا الستیک شریان ها با تولید فشار، خون را به پیش میرانند. در هنگامی که جوف های قلب دوباره از خون مملو میگردد فشار در شریان ها پایین می افتد. با آلهً اندازه گیری فشار خون پایین ترین درجهً فشار در رگ، قبل از پمپ دوبارهً خون توسط قلب در رشریان ها، اندازه میشود که بنام (دیاستول) یاد میگردد. این درجهً اندازه گیری مقاومت والهای خیلی کوچک شریان ها را که بنام (آرتریول) یاد میشوند نشان میدهد.

فشار در نوسان است

یکی از خصوصیات عموما" نورمال فشار خون، نوسان آن در طول روز میباشد: صبحگاهان در هنگام برخاستن از بستر خواب فشار خون بالا میرود، ظهر ها برای یکی دو ساعت دوباره پایین می افتد، ناوقتهای بعد از ظهر دوباره شروع به بلند رفتن میکند و در اثنای استراحت شب در حدود پانزده در صد پایینتر از اندازهً معمول روز تقلیل می یابد. علاوه براین نوسان ها در طول روز عوامل دیگری از قبیل فشارهای جسمی، فکری و روانی مانند ترس، تشویش، هیجان های کاری یا فامیلی، فشارهای فکری، صدا های بلند، درد و فعالیتهای طاقت فرسای جسمی در بالا رفتن فشار خون نقش بازی میکنند (به تصویر دوم توجه کنید).

تنظیم فشار خون اختلال پذیر است

فشار خون و نوسان های آن توسط سیستم اعصاب غیر ارادی مغز (وجیتاتیف) تنظیم میگردد. این اعصاب بطور مستقل با دو شاخهً خویش کار میکنند: یک شاخهً این سیستم، قلب و دوران خون را بطور نیرومند به فعالیت بیشتر وا میدارد که بنام (سیمپاتیکوس) یاد میشود و شاخهً دوم آن که قلب و رگها را با شیوهً راحت سازی احیای نیرو میکند بنام (پارا سیمپاتیکوس) یاد میگردد. در پهلوی سیستم عصبی، دیگر سیستم های تنظیم کننده نیز در کنترول فشار خون سهیم اند. بطور مثال کلیه ها نیز تاثیر قابل ملاحظه ای را بر فشار خون وارد میکنند. به سبب آنکه کلیه ها مقدار نمک و آب را تنظیم میکنند میتوانند با تغییر اندازهً غلظت خون فشار را بلند یا پایین ببرند. ازین طریق کلیه ها ماده ای را بنام رنین ترشح میکنند که در بلند بردن فشار خون موًثر است. فشار خون وقتی بالا میرود که عوامل مغلق تنظیم کنندهً آن به اختلال مواجه شوند.

چه وقت فشار خون بلند تلقی میشود؟

از فشار خون بلند وقتی حرف در میان است که فشار بین ۹۰/ ۱۴۰ میلیمتر هایدرارجیروم(سیماب، عنصر کیمیاوی مایع از نوع فلز که در جدول مندلیف شماره ۸۰ دارد و نشان کیمیاوی آن حروف اچ بزرگ و جی است و بنام کویک سلور یاد میگردد. مترجم) و یا بالا تر از آن قرار داشته باشد (به تصویر سوم نگاه کنید). اما درین مورد نمیتوان صرف به یکبار اندازه گیری اکتفا کرد. تشخیص "هایپرتونی شریانی" وقتی حقیقت دارد که بطور استمرار (حد اقل سه بار اندازه گیری در مدت چند هفته) اندازه گیری ها با ارقام سیستول یا فشار بالایی ۱۴۰ و بیشتر از آن و دیاستول یا فشار پایین ۹۰ میلیمتر اچ جی یا بالاتر تثبیت شده باشد. فشار خون وقتی بلند است که یکی ازین ارقام و یا هردو بالاتر از این سرحد قرار داشته باشند. در افراد کهن سال تنها یکی از ارقام فشار خون بلند ، یعنی سیستول یا فشار بالایی ، به کثرت مشاهده میگردد.

علل فشار خون بلند اغلبا" ناشناخته است

در بیشتر از نود در صد مبتلایان به فشار خون بلند ، امراضی که باعث بالا بردن فشار خون میگردند ناپیداست. این نوع معمول فشار خون بنام (هایپرتونی ابتدایی) یاد میگردد. در مورد عده ای زیادی از مبتلایان تاًثیرات عواملی چندی باهم یکجا باعث میگردند تا سیستم های تنظیم کنندهً فشار در وجود تاحدی مختل شوند که فشار خون بلند ابتدایی بوجود آید. از آنجمله عواملی را که قابل جلوگیری اند میتوان اضافه وزنی، صرف غذا های بیش از حد نمکی، استفاده از الکول، کمبود تحرک کافی جسمی، فشار های روانی و همچنان عوامل غیر قابل جلوگیری مانند قابلیتهای میراثی و کهالت را برشمرد. غیر از آن تابلیتهای ضد حامله گی نیز میتوانند فشار خون را بالا ببرند. در اکثر موارد بعد از سن ۳۵ سالگی فشار خون بلند میرود و در نزد زنان حتا بعد از عمر ۵۰ سالگی که دوران یاًسگی یا مینوپوز فرا میرسد فشار خون بلند به مشاهده میرسد.

 از بیست مورد فشار خون بلند تنها یکی آن را میتوان به علت بیماری معینی تشخیص داد. این هایپرتونی ثانی نه چندان معمول در اثر بیماری های کلیوی و اختلالات دوران خون در گرده ها و گاهگاهی هم در اثر بیماری های اختلال دوران خون در قلب و هورمونی بوجود می آید. اگر این بیماری ها مداوا شوند فشار خون بلند را نیز میتوان در مواردی معین از بین برد.

فشار خون بلند یک "بیماری خاموش" است

فشار خون بلند خاموشانه و پنهانی بمیان می آید و همین است که این بیماری را خطرناک میسازد. اکثر مبتلایان به آن سالها هیچ نوع نشانهً از آن احساس نمیکنند و شکایتی ندارند در حالی که هایپرتونی شریان ها را صدمه میزند، اعضای وجود را تحت فشار قرار میدهد و خطر مزمن شدن این بیماری را بصورت متزاید بالا میبرد. در حالت فشار خون بلند، نشانه های آن گاهگاهی با سردردی، اختلال دید چشم، سرچرخی، احساس خستگی و صداهای زوزه مانند در گوشها بروز میکنند. البته این نشانه ها را میتوان به عوامل یا بیماریهای دیگری نیز نسبت داد. در صورت بیتفاوتی در تداوی دوامدار فشار خون بلند، این بیماری میتواند با گذشت زمان صدمه های کم و بیش بزرگ صحی را باعث گردد.

خطرهای فشار بلند خون

شریان های که تحت فشار بالا قرار دارند خود را ضخیم و سخت میسازند، مواد شحمی در جدارهای درونی رگها تجمع میکند و اسکلروز شریانی را بوجود می آورد. در رگهای که در اثر اسکلروز شریانی تنگ شده اند لخته های خون (ترومبوز) میتوانند تشکیل شوند که باعث میگردند تا شریان ها کاملا" مسدود گردند. اینها اگر در شریان های مغزی واقع شوند سکتهً مغزی را سبب میشوند، اگر شریان اکلیلی قلب بند آید نتیجهً آن سکتهً قلبی است. شریان های پاها نیز میتوانند تنگ شوند و رسیدن خون را به پاها مانع گردند که این غالبا" در نزد افرادیکه سگرت میکشند بروز میکند و پیامد آن بیماری انسداد شریانی است که با درد شدید پاها در هنگام راه رفتن توام است و در نهایت اگر دوران خون به سبب فشار خون بلند در قشر لزجی چشم مختل گردد و یا عروق شعریهً چشم توسط آن مسدود گردند، این باعث میگردد تا بقدرت دید ضرر بزرگی برسد.

فشار خون بلند  میتواند کلیه ها را نیز لطمه بزند. اگر گرده ها متضرر شوند پیامد آن ازدیاد پروتین در ادرار است. با گذشت زمان هر روز بیشتر ساختمان های عدیدهً کوچک فلتر مانند در کلیه ها میمیرند و به اثرات جراحت های غیر قابل استفاده مبدل میگردند که در نتیجه گرده ها وظیفهً فلترکاری خود را بطور متزاید از دست میدهند، تا سرحدی که دیگر گرده ها درست کار نمیکنند و در آنحالت است که داکتر معالج تشخیص عدم کفایهً گرده را ابلاغ میکند.

فشار خون بلندی که تداوی نشود و یا کمتر غمخواری شود جوف چپ قلب را وا میدارد تا خون را با قوت بیشتر در مقابل مقاومت والهای شریانهای کوچک (آرتریول) که در مقابل جریان خون وجود دارد در رگها پمپ کند. لذا عضلهً قلب خودرا با این فشار کار توافق میدهد یعنی دیوار جوف های قلب ضخیمتر شده در موقع خلای بین دو ضربان ارتجاعیت کمتر از خود نشان میدهد که خود سبب میشود تا خون کمتر داخل آن گردد. بواسطهً معاینات توسط آلهً ماورای صوتی میتوان ضخیم شدن دیوار جوف چپ قلب (هایپرتروفی جوف چپ) را تثبیت نمود. این نقیصه را میتوان با استفاده از دارو های که برای پایین آوردن فشار بالا مورد استفاده اند برطرف نمود. ولی بر خلاف در صورت عدم تداوی باید انتظار داشت که دیوار های جوفهای بطن چپ قلب بیشتر و بیشتر ضخیم شده و در نتیجه جوف کوچک میشود که باعث میگردد تا مقدار غیر کافی خون در رگها پمپ شود.

ناتوانی عضلهً قلبی (عدم کفایهً قلبی) با نشانه های ضیقی نفس در هنگام فعالیت جسمی، ورم پاها و خستگی زود رس هویدا میگردد.

تداوی دوامدار یعنی راه جلوگیری از مزمن شدن

هایپرتونی ثانی یا فشار خون بلند که در مبداً آن بیماری معینی قرار دارد، میتواند با مداخلهً داکتر معالج گاهی بطور کلی شفا یابد.  بطور مثال در صورت تنگ شدن شریان کلیوی میتوان از کلان ساختن شریان توسط میتود بالون - سُند استفاده کرد. و یا اگر توموری سبب گردد تا هورمونی که باعث بلند رفتن فشار خون میگردد اضافه از حد تولید شود، میتوان با عمل جراحی تومور را برطرف کرد و فشار خون را دوباره به حالت عادی برگرداند.

در موارد هایپرتونی ابتدایی ضرورت به مداخله ای جراحی وجود ندارد و تنها به تداوی از طریق اتخاذ تدابیر در زمینهً تغییر رژیم و استفاده از داروها میتوان اتکا کرد. اگر بیماری فشار خون شما زیاد پیشرفته نباشد، داکتر معالج تان میتواند در قدم اول سعی نماید تا از طریق تغییر رزیم شما و برطرف کردن یا محدود ساختن عوامل خطر، فشار خون را تحت کنترول بیاورد که البته در زمینه همکاری همه جانبهً شما را نیاز خواهد داشت.

تغییر در رژیم و شیوهً زنده گی
    – کاهش وزن اضافی. اگر وزن وجود تان اضافه از نورم است باید آنرا از طریق تناول غذاهای با کالوری کم و فعالیت جسمی بیشتر دوباره در حد نورمال برسانید. معیار در زمینه بی ام آی (رهنمای اندازهً وجود، "راو".مترجم) است که نباید از ۲۵ تجاوز کند. برای محاسبهً "راو" باید با یک ماشین حساب جیبی وزن وجود را (به کیلو گرام) تقسیم اندازهً قد (به متر، مثلا" ۱،۷۰) نمایید و حاصل آنرا دوباره تقسیم اندازهً قد به متر نمایید. همچنان اندازهً دور شکم، نزد مرد ها بالاتر از ۱۰۲ سانتی متر و نزد زنها بالاتر از ۸۸ سانتی متر، میتواند یک عامل خطر برای قلب و دوران خون باشد. با کم کردن وزن میتوان فشار خون را بوجه احسن تحت کنترول نگه داشت و بعضا" استفاده از دارو را محدود کرد.

   – کاهش مصرف نمک. برخی از مبتلایان فشار بلند خون در مقابل نمک حساس اند، بدین مفهوم که فشار خون آنها بنا بر اندازهً صرف نمک تغییر میکند و بدین ترتیب کم کردن نمک طعام  فشار خون آنها را دوباره قدری پایین می آورد. لذا مشوره اینست که نمک طعام را روزانه حد اعظم ۶ - ۵ گرام زیادتر استفاده ننمایید. این معادل ۲ تا ۲،۴ گرام ناتریوم یا سودیم که در نمک طعام است و فشار خون را بالا میبرد میباشد (۱ گرام نمک طعام = ۰،۴ گرام ناتریوم). با آنهم این مقدار سه مراتبه بیشتر از ضرورت روزمرهً وجود میباشد. در صورت ممکن از غذا ها و اطعمهً نمکی پرهیز باید کرد و همچنان متوجه باید بود که در انواع مختلف شورباها و سوس های قبلا" آماده شده، غذاهای یخ زده، خمیرمایه و تابلیت های جوشی، مواد پودینگ و کنسرو باب ناتریوم وجود دارد که احساس نمیشود. اگر آب معدنی زیاد صرف میکنید باید نوعی را انتخاب نمایید که سودیم کمتر داشته باشد (کمتر از ۱۰۵ میلیگرام در هر لیتر). ناگفته نماند که نمک بدون ناتریوم نیز طعم خوب دارد. (در بازار برای خرید وجود دارد که بنام نمک دایت یا نمک بدون سودیم یاد میگردد. مترجم)

   – به مقدار کلسیوم باید توجه شود. نظر به تحقیقات جدیدی که صورت گرفته، در کشورهای که مصرف کلسیوم در آنجا زیاد است تعداد افرادیکه به فشار خون بلند مبتلا اند کمتر میباشد، بناً" در غذای شما باید در پهلوی سبزیجات  و میوه جات لبنیات با چربی کم (مانند ماست، پنیر و چکه) بقدر کافی شامل باشد.

  – مصرف الکول در حد اعتدال. آقایونی که از فشار خون بلند رنج میبرند باید با حد اعظم ۳۰ گرام الکول در روز که معادل ۳ دیسی لیتر واین و یا ۷ دیسی لیتر بیر میشود قناعت کنند. برای زنان این مقدار الکول در روز کمتر میباشد، یعنی بطور مشخص ۲۰ گرام در روز که تقریبا" معادل میشود به ۲ دیسی لیتر واین و یا نیم لیتر بیر. در مجموع  اضافه تر از ۳۰ گرام الکول روزانه فشار خون را بلند میبرد.

   – فعالیت جسمی متداوم را باید پلان کرد. فعالیت جسمی به اندازهً کافی در روز باید جز پروگرام یومیهً تان گردد. بخصوص فعالیتهای متداوم مانند پیاده گردی بسرعت، دوش، شنا و راه پیمایی با سکی توصیه میگردد، آنهم حد اقل ۳۰ دقیقه در روز و یا ۶۰ دقیقه سه بار در هفته. بدین وسیله فشار خون سیستول بطور قابل ملاحظه تا ۱۰ درجه پایین می افتد. مبتلایان امراض قلبی قبل از بلند بردن فعالیتهای جسمی خود باید نزد داکتر معالج مراجعه نموده و توسط اخذ گراف قلب توان جسمی خود را اندازه گیری کنند.

   – کاهش فشار های روحی. فشار های روانی دوامدار باعث بلند رفتن فشار خون میگردد. در پهلوی سایر تغییرات در عادات و شیوهً زنده گی، کاهش فشار های روحی نیز قابل سفارش است. تمرینهای تنفسی، یوگا، تمرین خودی استراحت، استراحت تدریجی عضلات و امثالهم میتوانند در زمینه مفید واقع شوند.
   – ترک دخانیات. با وجودیکه دود کردن سگرت بر فشار خون تاثیر چندانی ندارد، اما باعث میگردد که در رگها اسکلروز شریانی بوجود آید و این بنوبهً خود سبب میگردد تا در شریان های که بدین ترتیب لطمه دیده اند خون لخته شود و در نتیجه سکتهً مغزی، قلبی و انسداد شریان های پا ها (پای معتاد سگرت، واژهً مخصوص معتادین سگرت که پاهای ورم کرده دارند و همیشه از درد پا شکایت دارند. مترجم) را بر می انگیزد. ادامه دادن به کشیدن سگرت هرنوع کوشش برای پایین آوردن فشار را خنثی میسازد.

   – استفادهً بیشتر از سبزیجات و میوه جات. از چربی حیوانی باید پرهیز کرد و بیشتر روغن نباتی (بطور مثال روغن زیتون، روغن شرشم و ماهی آب سرد) را رجحان داد.

  – تعویض تابلیتها. اگر از تابلیت ضد حاملگی استفاده میکنید باید با داکتر نسایی تان در تماس شوید تا در صورت ممکن کدام میتود دیگر جلوگیری از حاملگی را بکار بندد.

داروهای ضد فشار بلند

هدف تداوی در آنست تا فشار خون را در حد پایینتر از ۹۰/۱۴۰ و بشکل ایده آل آنرا در ۸۵/۱۳۵ میلیمتر خط سیماب تقلیل داد. اگر این هدف با تغییر رژیم در طول چند ماه برآورده نشود، داکتر دارویی برایتان سفارش میکند. اگر فشار خون بیش از حد بلند باشد، از همان آغاز تداوی، دارو تجویز میگردد. در صورت بیماری شکر فشار خون باید در حدود ۸۰/۱۳۰ پایین آورده شود.
   اگر ادویهً ضد فشار بلند بطور منظم گرفته شوند فشار خون را نورمال نگه میدارند، اما ناممکن است فشار خون را یکبار برای همیشه مداوا کرد، این بدان معناست که کورس ادویه را باید در درازمدت تعقیب کرد.

   برای تداوی ادویه جات مختلفی وجود دارند که فشار خون را پایین می آورند. قاعدتا" در قدم نخست ادویه ای با تنها یک عنصر موثر (مونوتراپی) بر ضد فشار خون تجویز میگردد. در صورتیکه بعد از گذشت مدت معین تداوی، فشار خون کمتر پایین بیاید و یا تاًثیرات جانبی ادویه رونما گردد، به ادویهً ترکیبی از گروپ دیگری رجوع میشود.

   در اغلب موارد (از هر دو مریض یکی آن) ادویه ای با تنها یک عنصر ضد فشار بلند، فشار خون بقدر کافی سقوط نمیکند. صرف با ادویه ای مرکب از دو عنصر است که میتوان از طریق اثرگذاری همزمان بر چندین سیستم تنظیم و کنترول فشار خون نتیجه ای مطلوب گرفت. در انتخاب ادویه شامل دو عنصر، داکتر در نظر میگیرد که هردو عنصر بطور متقابل تاثیرات جانبی یکدیگر را تضعیف و حتا خنثی کنند. ادویه جات فراوانی وجود دارند که دو عنصر در یک تابلیت جا داده شده اند.

گذشته از آن، دفعتا" در آغاز معالجه، شما بجز از درجهً پایین فشار چیزی دیگری را احساس نمیکنید، اما با ادامهً تداوی پیگیر از خطرات سکتهً مغزی، قلبی و عدم کفایهً گرده جلوگیری میشود.

ادویه جاتی که معمولا" تجویز میگردند

دیورتیکا(تحریک کنندهً ادرار). این دارو آب و ناتریوم را بواسطهً کلیه ها دفع میکند و ازین طریق دوران خون، وال های شریان ها (آرتریول) و فشار خون در آنها پایین می آید.

بیتا بلاکر. سیستم اعصاب غیر ارادی (سیمپاتیکوس) قلب و دوران خون را بکار می اندازد. معمولا" این فشار های روانی اند که سیستم اعصاب غیر ارادی را تحریک میکنند و باعث میگردند تا فشار خون بالا برود. تاًثیر گذاری بیتابلاکر در آنست که اعصاب آخزه (رسپتور ها) را که حامل مواد انتقالی سیستم اعصاب غیر ارادی یا سیمپاتیکوس اند (ادرنالین و نار ادرنالین) تحت تاثیر قرار میدهد (ادرنالین، از کلمات اد و رن لاتین گرفته شده که معنی به و گرده را میدهد، ادرنالین هورمونی است که در پهلوی دیگر ترشحات کلیوی تولید شده و در حالت هیجان داخل خون میگردد. مترجم). بدین ترتیب فعالیت تحریک کنندهً آنها بر قلب و سیستم دوران خون تضعیف شده و بالنتیجه فشار خون و نبض پایین می آید.

مانع شوندهً ا سی ای(مانع شوندهً انجیوتنسین- کنورشن- انزایم). سیستم رنین - انجیوتنسین- الدوسترون یک سیستم مغلق هورمونی است که در تنظیم فشار خون و مقدار مایعات نقش مهمی را بازی میکند. رنینی ( رن در لاتین بمفهوم کلیه است و رنین انزایمی است که در صورت کمبود ناتریوم در کلیه و یا فشار پایین خون ترشح میگردد. مترجم) که در گرده تولید میشود باعث تشکیل انجیوتنسین ۱ (کلمهً ترکیبی انجیوتنسین به گروپی از پپتید ها (امتزاج ارگانیک – شیمیایی را گویند که از طریق یکجا شدن تعدادی زیادی از امینواسید ها بوجود می آید. مترجم) اطلاق میگردد که بواسطه تجزیهً انزایمی انجیوتنسینوژن جگر بدست می آید. مترجم) میگردد که از لحاظ بیولوژیک غیر فعال است. توسط یک انزایم (واژهً هنری یونان قدیم انزیمون، دسته ای از پروتین های اند که عکس العمل شیمیایی را سرعت میبخشند. مترجم) دیگری، یعنی انجیوتنسین- کنورشن- انزایم (مخفف آن ا سی ای)، انجیوتنسین ۱ به انجیوتنیسن ۲ مبدل میگردد که باعث تنگ شدن رگها گردیده و فشار خون را بطور قابل ملاحظه بلند میبرد. انجیوتنسین ۲ ترشح الدوسترون (هورمونی از نوع ستیروید است که از کولسترین تشکیل میشود و همچنان بنام هورمون تشنگی معروف است زیرا در اثر کمبود مایعات وجود بیشتر ترشح میگردد. مترجم) را سرعت میبخشد که باعث باقیماندن نمک و آب در کلیه ها میگردد و این خود سبب میگردد تا مقدار پلازمای خون افزایش یابد و فشار خون بلند برود. ادویهً مانع شوندهً ا سی ای تولید انجیوتنسین ۲ را مانع مشود و توسط سیستم فعال عروقی دیگری بنام پروستاگلاندین (کلمهً ترکیبی برای افادهً نوعی از هورمون انساجی. مترجم) فشار خون را دوباره پایین می آورد. این ادویه بخاطری موثر است که در صورت فشار بلند خون و عدم کفایهً قلبی فشار کار بر قلب را تقلیل میدهد.

انجیوتنسین ۲– انتاگونیست(ضد، متضاد)
این دسته با اهمیت جدید مواد اثرگذار مانع تولید انجیوتنسین ۲ نمیگردد بلکه تاثیر بیولوژیک آنرا از طریق بند ساختن یا بلاک نمودن رسپتورهای انجیوتنسین ۲ برهم میزند. بناً" تمرکز مزید انجیوتنسین ۲ در قلب، در سیستم جریان خون، در کلیه ها و در اطراف آن نمیتواند تاثیر گذار باشد و لذا فشار خون پایین می افتد. متضاد انجیوتنسین ۲ از بزرگ شدن قلب (هایپرتروفی قلب) جلوگیری میکند بخصوص بعد از گذشتاندن یک سکتهً قلبی و یا عدم کفایهً قلب و بخاطر همین خصوصیت خوب خود در بسا موارد قابل تطبیق اند.

انتاگونیست یا ضد کلسیوم. در اثر فشار خون بلند والهای شریانها (آرتریول) تنگتر میشوند. ادویه ضد کلسیوم باعث میشوند که کلسیوم کمتر در حجرات عضلوی جدار والها جریان نماید و سبب گردد که والها را بزرگ سازد. از همین طریق است که فشار خون پایین می آید.

پرسشها و پاسخها

فشار بلند خون یا هایپرتونی معاینه خانه چی است؟
درین حالت، فشار خون بطور غیر حقیقی یعنی برای زمان کوتاه در اثر هیجان داخلی که تعداد زیاد مریض ها از فضای معاینه خانه و دیدن چپن سفید داکتر دچار آن میشوند بلند میرود. با اندازه گیری فشار خون توسط خود مریض بصورت دوامدار میتوان فشار خون بلند حقیقی را ازین شکل موقتی فشار بلند تفکیک و تشخیص داد. مریض ها میتوانند با آلهً اندازه گیری فشار خون خود و یا آلهً که از داکتر بدست آورده اند در اوقات مختلف روز چندین بار فشار خون خود را کنترول نموده و نتیجه را در کارت مخصوص کنترول فشار خون ثبت نمایند. در صورت اندازه گیری متداوم، داکتر آلهً فشار کوچکی را برای مدت ۲۴ ساعت در بازو نسب مینماید که در فاصله های زمانی معین بر اساس یک پروگرام معین فشار خون را کنترول مینماید. متعاقبا" حد اوسط درجات فشار بالا و پایین اندازه گیری ها سنجیده میشود که قاعدتا" باید از ۸۰/۱۲۵ درجه بیشتر نباشد. ضمنا" داکتر کنترول مینماید که آیا فشار خون در حالت استراحت شبانه پایین آمده یا خیر؟

آیا این حقیقت است که عمدتا" فشار خون با تخنیک اوسیلومتریک (اندازه گیری تفاوت فشار در نبض و یا تخنیک اندازه گیری اختلالات دوران خون در شریانها. مترجم) اندازه گیری میشود؟ این چه مفهوم دارد؟
در معاینه خانه و یا بیمارستان معمولا" فشار خون با میتود سمع صوت جریان خون اندازه گیری میگردد. با یک ستتوسکوپ (گوشی داکتر) ضربان قلب شنیده میشود. این صدای جریان خون، وقتی هوای آلهً فشار را که قبلا" پمپ شده و تحت فشار میباشد به آهستگی خارج ساخته شود، در شریان قسمت بالای بازو قابل سمع است. اولین ضربان قلب که شنیده میشود درجه فشار سیستول یا بالایی و آخرین ضربه که شنیده میشود درجه فشار دیاستول یا پایین را بیان میکند. درجات فشار خون روی یک خط سیماب خوانده میشود و بدین لحاظ فشار خون با میلیمتر روی خط سیماب اندازه گیری میشود.

اوسیلومتری (صفتیست از کلمهً لاتینی اوسیلار بمعنی اهتزاز، یعنی جریان تکرار شوندهً منظم و یکنواخت منحصر بخود. مترجم) پرنسیب دیگر اندازه گیری است که آله های فشاری که امروزه در بازار بدست می آیند با همین پرنسیب کار میکنند. درین آله ها مایکروپروسسور(حسابگرهای کوچک الکترونیک) های جابجا شده اند که فشار خون را از روی تفاوت فشار ضربان قلب محاسبه میکنند که توسط امواج نبضی در دوران خون بوجود می آیند. درین متود چون لزوم شنیدن صدای ضربان قلب مرفوع میباشد، بناً" نه به ستتسکوپ و نه به میکروفونی که در آله فشار تعبیه شده ضرورت است. ارقام بدست آمده از این محاسبه در ختم اندازه گیری، روی یک صفحهً بنام دیسپلی (صفحهً که از کرستال های مایع تشکیل شده و توسط سایهً الکترون یا تغییر جهت قطبی نور در کرستال مایع اعداد، حروف و اشکال را تصویر میکنند. مترجم) نمایش داده میشود. با وجودیکه ارقام روی ستون سیماب اندازه نمیگردند، ولی با آنهم این آله ارقام مذکور را به میلیمتر روی خط سیماب نشان میدهند. در صورتیکه ضربان قلبی نامنظم باشد باید جهت معاینهً فشار خون نزد داکتر مراجعه کرد.

آیا آله های فشار که در بند دست فشار خون را اندازه گیری مینمایند برای استفاده شخصی قابل اعتماد اند؟
این آله های فشار برای بند دست نیز با متود اوسیلومتریک کاملا" بطور اتومات کار میکنند. اگر درست استفاده شوند میتوان بر نتایج اندازه گیری آنها اعتماد کرد. اما بر اساس مشورهً متخصصین باید بیشتر از آله های فشار بازو استفاده کرد.

در کنترول خودی چی را باید در نظر گرفت؟
مریض های که فشار خون بلند دارند باید فشار خون خود را بطور منظم اندازه گیری نمایند، زیرا با اینکار آنها برای داکتر معالج معلومات قابل اهمیتی را از اثر بخشی جریان تداوی فراهم میکنند. ارقام اندازه گیری را آنها باید در یک کارت مخصوص فشار خون ثبت نموده و در ستون ملاحظات آن پیشامد های مانند سرچرخی، اختلال خواب، فراموش شدن صرف ادویه جات و فشار های احتمالی جسمی و روحی را درج نمایند. مهم است که همیشه فشار باید در همان یک بازو و در عین ساعات صبح و عصر اندازه گیری شود. قبل از معاینه نباید قهوه یا الکول گرفت. کشیدن سگرت هم مشوره داده نمیشود. فشار خون را بعد از یک استراحت پنج دقیقه ای و در یک فضای آرام اندازه کنید. توجه کنید که در صورت استفاده از آلهً فشار بند دستی، دست باید در همان سطح یا ارتفاعی باشد که قلب قرار دارد. همچنان خود آلهً فشار باید بطور منظم (یکبار در سال) از جانب شخص مسلکی اجست یا کنترول رسمی شود. این اجست کاری را میتوان در مراجع معین برای همین منظور و یا در فابریکهً که آله را تولید نموده انجام داد.

آیا بعضی فعالیتهای سپورتی برای فشار خون بلند مضر استند؟
در حالت فشار بلند، والهای (آرتریولها) شریانها تنگ تر میشوند که باعث بلند رفتن مقاومت در جریان خون میگردد. حرکات عضلوی فراخ شدن آرتریولها را سبب میگردد، زیرا عضلهً که فعالیت مینماید به آکسیژن بیشتر نیاز دارد. تمرینهای منظم و متداوم، حد اقل سی دقیقه، مانند راهپیمایی به سرعت، گردش های تفریحی، دوش بطی یا جاگینگ، بایسکل رانی، راه پیمایی با سکی، شنا در آب معتل که تحت فشار ضیقی وقت نباشد و رقص، بالای فشار خون بلند تاثیر مثبت دارند. با این تمرینات تعداد کثیر عضلات، خود را با تغییر ریتمیک جمع مینمایند و نبض سریعتر میشود اما فشار خون الزاما" بلند نمیرود. ولی برخلاف، فعالیتهای سپورتی مانند وزن برداری وغیره که توسط آنها عضلات خود را بطور غیر عادی، بدون حرکات منظم، کش میکنند، فشار خون بطور ناگهانی بلند میرود.

آیا تداوی با ادویه جات تاًثیرات جانبی سوً دارند؟
در شروع تداوی، یک ادویه میتواند در صورت پایین آمدن سریع فشار خون باعث تقلیل فعالیتهای جسمی و روانی مانند خسته گی، سرچرخی، عدم تمرکز فکری و غیره گردد، ولی ارگانیزم خود را با فشار خون پایین عادت میدهد و این تاًثیرات جانبی با گذشت زمان از بین میروند. تاًثیرات جانبی دوامدار در بعضی از افرادیکه ادویه جات بخصوصی برای تقلیل فشار خون استفاده میکنند بمشاهده رسیده است. تاًثیرات جانبی برای بعضی از گروپ ادویه جات حتا با کم کردن مقدار استفاده یا دوز آن اجتناب ناپذیر اند، مثلا" سرفهً خشک که اذیت کننده اما خطرناک نیست در اثر استعمال ادویهً مانع شوندهً- ا سی ای بوجود می آید. در صورت سرفهً متزاید داکتر میتواند ادویهً دیگری را تجویز نماید مانند انتاگونیست – انجیوتنسین ۲. پیدایش تاثیرات سوً جلدی مانند خارش یا بخار نیز سبب میشوند تا ادویهً دیگری توصیه گردد. با استفاده از ادویهً ضد- کلسیوم گاهگاهی سردردی، سرخی رخسار، ورم پاها و بجلک و قبضیت بمشاهده رسیده. از اثر استفادهً ادویهً بیتا بلاکر عواملی مانند خستگی، پروبلم مردانگی یا پوتنس، سردی پاها و دستها و غیره نیز بمشاهده رسیده اند. کمبود کلیوم (در زبان انگلیسی و فرانسه پوتاسیوم، عنصر شیمیایی با نمبر ۱۹ از گروپ اول عناطر در جدول مندلیف. مترجم) در خون، حملات نقرس (آماس دست و پا و درد شدید در شبهنگام) و شخ ماندن عضله از عواملی اند که در اثر استفاده از ادویهً دیورتیک بوجود می آیند. امروزه گروپ ادویه جات ضد- انجیوتنسین-۲ برای کنترول فشار خون از همه بهتر ثابت شده اند.

آیا میتوان ادویه را در صورت تاًثیرات جانبی سوً قطع کرد؟
این غلط خواهد بود که بخاطر تاًثیرات جانبی اذیت کنندهً ادویه، تداوی فشار خون را قطع کرد. در مورد تاًثیرات جانبی ادویه باید حتما" با داکتر تان مشوره نمایید. غالبا" میتوان توانایی سازش با ادویه را از طریق کم کردن مقدار یا دوز آن، تعویض آن با ادویهً دیگری ویا تجویز تداوی واحد با ادویهً ترکیب دو یا چند عنصری با اندازهً کمتر و یا بیشتر در آن بهبود بخشید.

آیا میتوان در روزهای اخیر هفته ویا در ایام تعطیل از ادویه صرف نظر کرد؟
در هر حالت، یعنی رخصتی اخیر هفته، تعطیل های تابستانی و یا هر نوع مرخصی دیگری، باید ادویهً خویش را بطور مداوم بگیرید، زیرا هرزمانیکه تداوی را قطع نمایید فشار خون تان دوباره بلند میرود. در هنگام پرواز مشوره اینست که ادویهً خود را در بکس دستی تان با خود حمل کنید، تا مبادا بکس اصلی یا بگاژ تان مفقود گردد. در پرواز های درازمدت ماورای اوقیانوس باید با داکتر تان مشوره کنید که چه وقت ادویهً تان را بخاطر تفاوت وقت بین شما و آن قاره های دوردست دیگر بگیرید.

آیا میتوانم ادویهً خودرا قطع کنم در صورتیکه خود را راحت احساس مینمایم ؟
حالات عصبی و قهر که موقتا" باعث بلند رفتن فشار خون میگردند پدیدهً عادی اند که نباید با مریضی فشار خون مغالطه شوند. داکتر معالج تان بیماری شما را فشار خون بلند تشخیص نموده که، بدین مفهوم که بدون ادویه، فشار خون تان هم در حالت استراحت و هم در حالت فعالیت جسمی و روجی بلند است، چی رسد به حالات فشار های عصبی و قهر. بدین ملحوظ در حالت های نورمال نیز نباید ادویهً خودرا قطع کنید زیرا در غیر آن فشار خون تان دوباره در سطح اولی بلند بودن آن خواهد رسید.

آیا ادویه های ضد فشار بلند خون را باید در درازمدت بگیرم؟
از رسیدن صدمه به جدار شریانها و تحت فشار قرار گرفتن مزید قلب، مغز و کلیه ها میتوان تنها با فشار خون نورمال جلوگیری کرد. اساسا" فشار خون بلند، در صورتی که دیگر متود های اثر بخش از قبیل تغییر رژیم غذایی، کم کردن وزن، کم کردن صرف مقدار نمک و الکول، کم کردن هیجانات و ترک سگرت نتیجهً مطلوب ندهد و فشار خون کماکان در معاینه خانهً داکتر بیشتر از ۸۵/۱۳۵ را نشان دهد، با ادویه تداوی میگردد. تغییر رژیم و محدود ساختن عوامل خطر بالای فشار خون تاثیر بس مثبت داشته و بعد از مدتی معین میتوان مقدار یا دوز دارو را تقلیل داد.

ادویه جات پوتنس یا مردانگی مرا تضعیف نموده است. چه باید کرد؟
در پهلوی تاًثیرات داروهای که چنین اختلالات را بوجود می آورند، عواملی دیگری نیز مانند کبر سن، وضعیت بدنی و روانی، الکول و نیکوتین همچنانیکه دیگر بیماریهای متداوم مانند شکر (دیابت) نیز نقش بازی میکنند. عامل دیگر مقیاس و سرعت پایین رفتن فشار خون و بکار بستن ترکیبات دارویی است. بطور نمونه استفاده از داروی بیتا بلاکر و دیورتیکا با تاثیرات جانبی خویش بیشتر سبب بروز چنین اختلالات میگردد تا ادویه های ضد کلسیوم، مانع شوندهً ا سی ای و ضد انجیوتنسین ۲. با داکتر معالج تان در بارهً چنین موارد بدون احساس شرم مشوره نمایید. اگر ادویه باعث آن اختلالات شده باشد، میتوان آنرا با ادویه ای دیگری تعویض یا مقدار آنرا تقلیل داد.

آیا ممکن است که در اثر تداوی، فشار خون بیش از حد سقوط نماید؟
این واقع میشود که فشار خون در اثر تداوی اضافه از نورم پایین بیافتد و سرچرخی در موقع برخاستن یا خم کردن وجود، احساس خستگی شدید و کرختی پیش بیاید. در صورت احساس چنین حالات فشار پایین (هیپوتونی) باید با داکتر معالج خویش در مورد تجدید نظر بر مقدار ادویه در زمان تداوی صحبت نمایید. فشار خون پایین در حالت استراحت بدون کدام شکایتی ملزم تغییر در شیوهً تداوی نمیباشد، بلکه برعکس برای جریان خون مفید است.

در چه فاصله های زمانی باید جهت کنترول نزد داکتر مراجعه کرد؟
تا موقعی که فشار خون شخص تحت تداوی بحالت نورمال برنگردد مشوره داده میشود تا در هر ماه یا دوماه یکبار بمنظور کنترول نزد داکتر مراجعه کرد. در صورتیکه فشار خون دوباره نورمال شود در هر شش ماه یکبار کنترول توصیه میگردد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: